Zwangerschap Zwangerschapstips

Zwangerschapstips

Zwangerschapsklachten en leefstijl

Door hormonale veranderingen en de groeiende baarmoeder, gebeurt er van alles in je lichaam. Het verschilt per persoon en zelfs per zwangerschap hoe snel en hoeveel last je hebt van kwaaltjes. Het is belangrijk om goed je eigen grenzen te herkennen en te bewaken. Hoe beter je naar je lijf luistert hoe beter je je over het algemeen zult voelen. Hieronder beschrijven we de meest voorkomende kwalen en geven we aan wat je er zelf aan kunt doen of wat je kunt proberen. Als je veel last hebt van een kwaal en zeker als je denkt dat het niet normaal is neem dan contact met ons op of bespreek je klachten tijdens het spreekuur.

Vermoeidheid

Bijna niemand ontkomt eraan! In de eerste 3 maanden kan je de hele dag doodop zijn, als je eindelijk in je bed ligt val je direct in een diepe slaap, of misschien zelfs ’s avonds al op de bank. In deze maanden gaat heel veel van je energie naar de vorming van het kindje in je buik. In het tweede trimester (vanaf ongeveer 12- 16 weken) wordt het vaak een stuk beter en krijg je (deels) je energie weer terug. Aan het einde van je zwangerschap neemt de vermoeidheid weer toe doordat je slechter gaat slapen en omdat je dikke buik dan in de weg zit. Luister goed naar je lichaam, verwacht niet dat je hetzelfde aankan als voordat je zwanger werd en neem regelmatig rust of doe een middagdutje wanneer dat mogelijk is. Je hebt niet voor niets de laatste weken van je zwangerschap verlof!

Misselijkheid

Veel vrouwen hebben gedurende de eerste maanden last van misselijkheid en moeten zelfs overgeven. Meestal komt dit in de ochtend voor, maar het kan je ook zomaar op een ander moment van de dag overvallen. Deze misselijkheid wordt veroorzaakt door het zwangerschapshormoon HcG dat tijdens het begin van de zwangerschap actief is. Gelukkig neemt deze misselijkheid meestal af nadat je 12 weken zwanger bent. Het kan helpen om de dag rustig te beginnen en alvast wat te eten voordat je opstaat. Daarnaast helpt het eten van kleine porties, verdeeld over de dag, om je bloedsuikergehalte stabiel te houden. Let er vooral op goed te blijven drinken, al is het af en toe een slokje. Overmatig braken en het niet kunnen binnenhouden van vocht is altijd reden om contact met ons op te nemen. Het kan soms nodig zijn om via de huisarts medicijnen te regelen tegen de misselijkheid. Bij ongeveer 2% van de zwangere vrouwen is er sprake van hyperemesis gravidarum (HG), je hebt dan zo erg last van misselijkheid dat je weinig tot niet kan drinken, veel spuugt en je in je dagelijkse bezigheden wordt belemmerd. Mocht het zijn dat medicatie niet helpt en je door het vele braken uitdroogt, dan kan zelfs een opname nodig zijn, waarbij je per infuus vocht toegediend krijgt. Neem dus tijdig contact met ons op. Zie voor meer informatie over HG www.zegh.nl.

Vaak plassen

Eén van de symptomen die je al vroeg in de zwangerschap kunt opmerken is dat je vaak en snel het gevoel hebt dat je moet plassen. In het begin wordt dit veroorzaakt door hormonen en op het eind wordt het zelfs erger doordat de baarmoeder druk op je blaas uitoefent. Het kan ook bij een blaasontsteking passen, waar je als zwangere vatbaarder voor bent. Mocht je twijfelen of je een blaasontsteking hebt neem dan contact met ons op.

Urineverlies

Je zult niet veel vrouwen erover horen, maar ongewild urineverlies komt in de zwangerschap regelmatig voor! Door de zwangerschapshormonen verslappen de spieren van je bekkenbodem en kan je je plas soms moeilijker ophouden. Daarom is het in de zwangerschap al zinvol om je bekkenbodemspieren te trainen. Ook na de bevalling is dit heel belangrijk! Klik hier voor oefeningen en informatie. Mocht je een aantal maanden na de bevalling last blijven houden van ongewild urineverlies ondanks het doen van oefeningen, neem dan contact op met een bekkenbodemfysiotherapeut.

Bandenpijn

Je baarmoeder hangt aan verschillende banden in je onderbuik. Wanneer je baarmoeder groeit, rekken deze banden op. Daardoor kun je bij plotselinge bewegingen of bij het aannemen van een andere houding ineens een scherpe pijn voelen in je zij en richting je liezen. Waarschijnlijk is dit bandenpijn. Bandenpijn is onschuldig, een warme kruik of even rustig aan doen kan al verlichting geven.

Brandend maagzuur

Doordat de spier die je maag afsluit verslapt onder invloed van hormonen en door de druk van je baarmoeder tegen je maag, kan je last krijgen van omhoogkomend maagzuur. Een vervelend kwaaltje, waarbij je met je voeding wel rekening kunt houden. Let op met producten met vet, kruidig eten en koolzuurhoudende dranken. Kleine porties eten en ook niet gelijk gaan liggen na het eten kan helpen. In bed kan het prettig zijn iets rechterop te liggen, bijvoorbeeld door een extra kussen onder het hoofdeinde van je matras te leggen. Een paar happen vanille vla of wat melk kunnen ook helpen bij brandend maagzuur. Mocht dit allemaal geen verlichting geven dan kunnen wij je adviseren bij het gebruik van maagzuurremmers, zoals bijvoorbeeld Rennies of Gaviscon. Vaak is brandend maagzuur van tijdelijke aard. Zodra je baby gaat indalen zakt het maagzuur vaak ook weer af.

Harde buiken

Wanneer je baarmoeder (dit is een grote spier) samentrekt, ervaar je dit als harde buiken. Harde buiken horen erbij in de zwangerschap en nemen richting je uitgerekende datum ook toe. Harde buiken horen niet pijnlijk te zijn. Ze kunnen wel als vervelend worden ervaren. Harde buiken zorgen niet voor ontsluiting. Zijn je harde buiken pijnlijk en moet je de pijn weg zuchten, dan kan het zijn dat je weeën hebt. Neem dan altijd contact met ons op!

Rug -en bekkenpijn

Door het verweken van de verbindingen tussen je botten in onder andere je bekken en door je veranderde houding door je zwangere buik, kan je last krijgen van je bekken en rug. Deze klachten kunnen zo aanwezig zijn dat je wordt belemmerd in je dagelijkse bezigheden zoals je werk. Door goed op je houding te letten kan je de klachten verminderen. Wij geven je hier graag tips over. Het kan ook nodig zijn om rustiger aan te doen met o.a. je werk. Mocht dit niet voldoende zijn dan kan je met je klachten naar een fysiotherapeut of chiropractor gaan. Wij kunnen je helpen bij het vinden van een gespecialiseerde fysiotherapeut of chiropracter.

Aambeien

In de zwangerschap heb je meer kans op het krijgen van aambeien. Dit komt door de druk van je baarmoeder, door hormonen, maar ook doordat je in de zwangerschap vaak moeilijker naar het toilet kan waardoor je meer druk zet. Door veel water te drinken, te blijven bewegen en vezelrijke voeding te eten heb je minder kans op het krijgen van aambeien. Mocht je wel aambeien hebben, dan kun je curanol hiervoor halen, dit middel werkt goed tegen aambeien. Zwangerschapsklachten, ze zijn het allemaal waard! Ja, je moet er wat voor over hebben om je kleine wonder te dragen! Zodra jij je kleintje in je armen hebt, dan ben je al die vervelende klachten snel weer vergeten. Geloof ons maar!

Alcohol, drugs en roken

Wanneer je zwanger bent of eigenlijk al als je zwanger wilt worden, zijn dit drie dingen die je niet moet doen of gebruiken. Alle drie zijn schadelijk tijdens je zwangerschap. Je kindje kan doordat jij rookt, alcohol drinkt of drugs gebruikt het zwaar krijgen in je buik. Roken zorgt ervoor dat de placenta/ moederkoek minder goed doorbloedt wordt en dat er daardoor minder zuurstof bij de baby komt. Roken tijdens de zwangerschap verhoogt daarom ook de kans op een te klein kindje, een vroeggeboorte, slechte werking van de moederkoek of het loslaten hiervan. Minder gaan roken is goed, maar helemaal stoppen is het beste. Dit is erg lastig omdat het een verslaving is, maar wij willen je hierbij graag helpen. Rook je en is je vrouw zwanger, ook dan is het beste om te stoppen. Wanneer je bij haar in de buurt rookt, rookt zij eigenlijk met jou mee. Indien dit niet gaat dan is het dringende advies om in ieder geval niet in huis te roken. Wanneer de baby er is, moet je zorgen dat jullie huis rookvrij is. Roken in huis is schadelijk voor jullie kind en geeft een grotere kans op wiegendood. Lees meer over dit onderwerp op de site van het Trimbos. Wij kunnen voor jou (gratis) ondersteuning regelen bij stoppen met roken. Van alcohol is bekend dat het schade aan je kindje doet. Er is zelfs gebleken dat één glas alcohol in de week al schadelijk is. Dus in de zwangerschap moet je geen alcohol drinken. Ook als je zwanger wilt worden, wordt alcohol afgeraden. De kans op een zwangerschap vermindert namelijk door het gebruik van alcohol. Drugs kan ernstige aangeboren afwijkingen bij je kindje veroorzaken en je baby heeft na de bevalling ontwenningsverschijnselen als je in de zwangerschap drugs hebt gebruikt. Dit is ook de reden dat wij het willen en moeten weten indien je drugs gebruikt of hebt gebruikt.

Hygiëne en infecties

In de zwangerschap is het extra belangrijk om op je hygiëne te letten. Was altijd goed je handen voor en na het bereiden van je eten, na het verschonen van je kind of na het toiletbezoek. Het is bekend dat urine, maar ook speeksel, van kleine kinderen het CMV virus kan bevatten. Een virus dat voor jou niet schadelijk is, maar bij je baby in je buik ernstige afwijkingen kan veroorzaken. Was daarom altijd goed je handen na het verschonen van kleine kinderen en eet nooit van hetzelfde bestek en drinkt nooit uit hetzelfde glas in je zwangerschap;
Verhit vlees, vis en schaaldieren tot ze goed gaar zijn. Eet geen rauw vlees, ook niet als vleeswaren op je brood. Eet geen kaas van rauwe melk of softijs. Zorg ervoor dat je koelkast goed koud is en houd deze schoon. Was altijd goed je fruit en groente onder stromend water ( ook voorgesneden groente);
Wanneer je katten hebt, verschoon dan het liefst niet zelf de kattenbak. Indien het niet anders kan, gebruik dan handschoenen en was goed je handen nadien. Het is ook goed om dit dagelijks te doen, de eitjes van toxoplasmose zijn pas na één dag gevaarlijk. Draag om dezelfde reden ook handschoenen bij het werken in de tuin, omdat hier kattenontlasting kan liggen.

Kinderziektes

Er zijn een aantal kinderziektes die gevaarlijk kunnen zijn voor je kindje in je buik. Omdat dit een onderwerp is waar we als verloskundigen altijd veel vragen over krijgen zetten wij ze even voor je op een rij. Indien in je omgeving een kind een vlekjesziekte heeft: rode hond, waterpokken of de 5e ziekte, is het belangrijk om te weten of je het zelf hebt doorgemaakt in je kindertijd. Dit is daarom een vraag die wij aan het begin van de zwangerschap al aan je stellen. Mocht je het niet zeker weten, dan kunnen wij in je bloed laten bepalen of je beschermd bent voor waterpokken. Indien dit het geval is, zijn jij en je ongeboren kindje beschermd. Als daar twijfel over is kunnen we dit laten bepalen in je bloed. Rode hond is een ziekte waar je meestal voor bent gevaccineerd. Mocht je in contact zijn geweest met een kindje met waterpokken of de 5e ziekte en niet zeker weten of je het zelf hebt doorgemaakt, neem dan altijd contact met ons op!

Gezonde voeding

Gezonde voeding tijdens de zwangerschap is belangrijk voor de groei van je kindje. Het kan zijn dat je in het begin van de zwangerschap erg misselijk bent en niet wilt eten. Probeer toch regelmatig kleine hoeveelheden te eten, dit vermindert ook de misselijkheid. Eet dan ook gezonde dingen. Denk hierbij aan voedzame tussendoortjes zoals fruit of noten. Het is normaal dat je in de zwangerschap groeit, maar te veel aankomen is niet goed voor jou en je kindje. Het is daarom ook belangrijk om op je voeding te letten.

Een normale gewichtstoename is tussen de acht en vijftien kilo in de hele zwangerschap.

Een aantal vitamines krijg je als zwangere niet voldoende binnen via voeding en moeten daarom aangevuld worden. Dit zijn foliumzuur en vitamine D. Deze zijn verkrijgbaar bij de drogisterij of apotheek en moet je dagelijks innemen. Foliumzuur moet je aanvullen gedurende de eerste 10 weken van je zwangerschap en vitamine D gedurende je hele zwangerschap. Mocht je bepaalde voedingsproducten niet innemen of niet voldoende dan is het verstandig om een multivitamine voor zwangerschap te gebruiken.

Wil je tips voor gezonde voeding tijdens de zwangerschap? Kijk dan eens op: http://www.voedingscentrum.nl/nl/mijn-kind-en-ik/zwanger/dagmenu-s-voor-tijdens-de-zwangerschap.aspx

Medicijnen

Niet alle medicijnen zijn veilig te gebruiken in je zwangerschap. Het beste is om indien je medicijnen gebruikt en zwanger wilt worden hierover eerst contact op te nemen met je huisarts. Ben je al zwanger, neem dan ook direct contact op met je huisarts over je medicijnen indien je niet weet of ze veilig te gebruiken zijn in je zwangerschap. Het kan zijn dat je dan moet overstappen op een ander soort medicatie die wel veilig is tijdens de zwangerschap of dat je er helemaal mee moet stoppen.

Straling

In ons dagelijkse leven hebben wij continu te maken met straling, zonder dat wij hier iets van merken. Dit is onvermijdbare straling. Er is ook vermijdbare straling, zoals een röntgenfoto bij bijvoorbeeld de tandarts. Indien dit niet persé noodzakelijk is, kan je dit het beste vermijden. Wanneer wel nodig probeer dit dan na de 20e zwangerschap week te doen. Voor overleg over dit onderwerp kun je ons altijd bellen.

Gebit en tandvlees

In je zwangerschap is je tandvlees beter doorbloed en door de hormonen is je tandvlees ook gevoeliger. Dit maakt dat het makkelijker bloedt. Tijdens je zwangerschap is het goed schoonhouden van je gebit extra belangrijk. Ontstoken tandvlees geeft namelijk meer kans op een vroeggeboorte. Mocht je een verdoving nodig hebben tijdens een tandartsbehandeling dan is dit geen probleem. Dit is een plaatselijke verdoving en niet schadelijk voor je baby.

Sauna

In de eerste drie maanden wordt de sauna afgeraden in verband met de hoge temperaturen die schadelijk kunnen zijn. Daarna kun je wel naar de sauna als je dit voor de zwangerschap gewend was om te doen. Zo niet, ga dan niet in de zwangerschap opeens naar de sauna. Vermijdt te grote temperatuurwisselingen dus niet van de sauna direct door naar een dompelbad. Ook hele hete baden worden afgeraden in de zwangerschap. Geef in ieder geval tijdens je sauna bezoek aan dat je zwanger bent en luister goed naar je lichaam.

Sporten

Ook tijdens je zwangerschap is het belangrijk om voldoende te bewegen. Dit houdt je lichaam fit en vermindert je kans op zwangerschapsklachten. Niet alle sporten zijn geschikt tijdens de zwangerschap. Vooral na het eerste trimester kan een balsport gevaarlijk zijn, omdat de bal hard in je buik terecht kan komen. Ook contactsporten worden om die reden afgeraden. Je kunt alle spieren tijdens je zwangerschap blijven trainen behalve je rechte buikspieren. Ook tijdens het sporten is het belangrijk om goed naar je lichaam te luisteren. Krijg je pijnklachten of harde buiken dan is dit een teken dat je teveel doet. Zorg er in ieder geval voor dat je voldoende drinkt tijdens het sporten.

Werk

Tijdens je zwangerschap kan je in principe gewoon blijven werken. Soms kan het nodig zijn om vervangend werk door je werkgever te laten regelen, bijvoorbeeld wanneer je met gevaarlijke/giftige stoffen werkt of je werk lichamelijk te zwaar wordt. Afhankelijk van je CAO hoef je in de zwangerschap geen nachtdiensten meer te werken. In Nederland heeft iedere werknemer recht op 16 weken zwangerschapsverlof. Je hebt de keuze om deze na 34 of 36 weken zwangerschap in te laten gaan. Je werkgever zal je vragen om een zwangerschapsverklaring, deze ontvang je van ons per mail na je termijnecho. Meer informatie over werken tijdens je zwangerschap kun je hier lezen.

Je baby voelen bewegen

Vanaf ongeveer 16-20 weken zwangerschap kan je de bewegingen van de baby gaan voelen. Soms voel je het zelfs al wel eerder, bijvoorbeeld bij je tweede zwangerschap. In het begin is het heel licht, zoals kleine ‘plopjes’ of gekriebel. Als de baby groter groeit, worden de bewegingen ook sterker.

Het is leuk en belangrijk om deze bewegingen te leren kennen, zo zal je gaan merken op welke momenten van de dag de baby vaak wakker is.

Hoe verder in de zwangerschap je bent, hoe sterker de bewegingen van je kindje worden. Je partner kan dan ook de bewegingen aan de buitenkant van je buik voelen. Soms is je baby in je buik zelfs zo druk, dat je buik heen en weer gaat.

Elke dag voelen

De bewegingen die je voelt tijdens de zwangerschap worden door elke vrouw en tijdens elke zwangerschap anders ervaren. Als de placenta (moederkoek) bijvoorbeeld aan de voorkant van de baarmoeder ligt, kan het zijn dat je de bewegingen minder duidelijk voelt. Er ligt dan als het ware een extra laagje tussen jou en de baby. Vanaf ongeveer 28 weken zal je je baby iedere dag voelen bewegen.

Het inloopspreekuur is iedere maandagochtend van 10.00 tot 10.15 uur behalve in de schoolvakanties.

Minder bewegingen

Hieronder vertellen we wat je moet doen als je de baby een dag minder goed of helemaal niet voelt bewegen.

Tot 24 weken; niet alle vrouwen voelen voor 24 weken dagelijks de bewegingen van de baby. Als je de 24 weken voorbij bent en je hebt nog helemaal geen bewegingen gevoeld, dan is het goed om dit bij ons aan te geven.
Van 24 -28 weken; het is normaal dat het aantal bewegingen en de kracht van deze bewegingen per dag verschillend is. Als je twijfel hebt over de bewegingen van je kindje, dan mag je natuurlijke altijd contact met ons opnemen en hopen we dat we met bijvoorbeeld een extra controle de twijfel bij je weg kunnen nemen.
Vanaf 28 weken; vanaf deze periode moet je je baby elke dag met regelmaat kunnen voelen. Als je het idee hebt dat je kindje minder beweegt dan dat je gewend bent, neem dan de tijd om de bewegingen te voelen. Op je linkerzij voel je de bewegingen het beste, in die houding is ook de doorbloeding naar je kindje optimaal. Neem contact met ons op als je gedurende 2 uur in zijligging, minder dan 10 bewegingen hebt gevoeld of twijfelt over de kracht van de bewegingen. Wacht niet tot de volgende dag!

Einde van de zwangerschap

Omdat je baby aan het einde van de zwangerschap flink gegroeid is, krijgt het steeds minder ruimte om te schoppen. De schopjes gaan dan over in het voelen van schuivende en draaiende bewegingen. Je kunt de bewegingen als minder hevig gaan ervaren, omdat de baby niet meer alle kanten op kan bewegen. Toch is het belangrijk dat je de bewegingen nog steeds voldoende voelt! De beste manier om je te concentreren op de bewegingen is door ontspannen te gaan liggen of te zitten. Als je baby slaapt, kun je hem wakker maken door rustig op je buik te duwen.

Maak je je ongerust over de bewegingen van je kindje of twijfel je hierover bel ons dan altijd, niet mailen!